जामनेरच्या विकासाचा ध्यास जपणारे व्यक्तिमत्त्व

जामनेरच्या विकासाचा ध्यास जपणारे व्यक्तिमत्त्व
जे.के.दादा चव्हाण : सेवेपासून समाजनिष्ठेपर्यंतचा प्रेरणादायी प्रवास

जामनेर : सरकारी सेवेत अनेक अधिकारी येतात आणि जातात. काही प्रामाणिकपणे आपली जबाबदारी पार पाडतात, तर काही सेवानिवृत्तीनंतर विश्रांतीला प्राधान्य देतात. मात्र श्री. जे.के.दादा चव्हाण यांच्यासारखी व्यक्तिमत्त्वे दुर्मिळ असतात. त्यांच्यासाठी सेवा म्हणजे केवळ नोकरी नसून आयुष्यभर चालणारी साधना आहे. “सेवानिवृत्ती म्हणजे विश्रांती नव्हे, तर समाजासाठी जबाबदारीची नवी सुरुवात,” हा त्यांचा विचारच त्यांच्या जीवनप्रवासाची दिशा ठरवणारा ठरला आहे.

साध्या कुटुंबात जन्म, पण उच्च मूल्यांचे संस्कार—प्रामाणिकपणा, शिस्त आणि कर्तव्यनिष्ठा—हेच त्यांच्या व्यक्तिमत्त्वाचे अधिष्ठान. “तुझं काम असं असावं की तुझं नाव तुझ्या पदापेक्षा मोठं ठरेल,” हे बालपणी ऐकलेले वाक्य त्यांनी आयुष्यभर जपले आणि त्याच विचारातून ते केवळ अधिकारी न राहता लोकांच्या मनात घर करणारे जनसेवक बनले.

जिल्हा परिषद बांधकाम विभागात उपअभियंता म्हणून कार्यरत असताना जामनेर तालुक्यात विकासाची नवी परिभाषा घडविण्याचे श्रेय जे.के.दादा यांनाच जाते. त्यांच्या कार्यकाळात शाळा, अंगणवाडी व आरोग्य केंद्रांचे बळकटीकरण झाले, ग्रामीण रस्त्यांनी गावांना नवी जोड मिळाली, पाणीपुरवठा योजनांनी जनजीवन सुलभ झाले, तर आपत्तीच्या काळात तत्पर आणि जबाबदार प्रतिसाद मिळाला. “बांधकाम म्हणजे विटा-रेती नव्हे, तर लोकांच्या विश्वासाचं शिल्प,” असे ते नेहमी सांगत. त्यांच्या सहीला गुणवत्ता आणि निर्णयांना जबाबदारीची हमी असायची.

भ्रष्टाचारमुक्त, पारदर्शक आणि नियमाधिष्ठित प्रशासन ही केवळ संकल्पना न राहता त्यांच्या कार्यपद्धतीचा भाग होती. “सरकारचा पैसा म्हणजे जनतेचा घाम; त्याचा प्रत्येक रुपया योग्य ठिकाणी गेला पाहिजे,” या तत्त्वावर त्यांनी संपूर्ण सेवा बजावली. म्हणूनच आजही जामनेरकर अभिमानाने सांगतात—“जे.के.दादा साहेब होते, तेव्हा काम बोलायचं.”

सेवानिवृत्तीनंतरही त्यांची सेवा थांबली नाही. समाजकारणाचा कठीण पण अर्थपूर्ण मार्ग त्यांनी स्वीकारला. लोकांच्या समस्या ऐकणे, शासकीय योजनांचे मार्गदर्शन, युवकांना दिशा देणे आणि ग्रामपातळीवर विकासविचार रुजवणे हेच त्यांचे दैनंदिन कार्य बनले. “पूर्वी मी व्यवस्था सुधारत होतो, आता समाजाची मानसिकता सुधारण्याचा प्रयत्न करतोय,” असे ते स्पष्टपणे सांगतात.

जामनेरचे लोकप्रिय नेतृत्व मा. गिरीशभाऊ महाजन यांच्या मार्गदर्शनाखाली जे.के.दादा चव्हाण यांनी समाजसेवेला संघटनात्मक बळ दिले. त्यांचा राजकारणातील प्रवेश सत्तेसाठी किंवा पदासाठी नसून सेवेचा विस्तार करण्यासाठी आहे. “मी पदासाठी काम करत नाही, मी परिवर्तनासाठी काम करतो,” हीच त्यांची भूमिका भाजपमध्ये विचार, शिस्त आणि विश्वासाचे प्रतीक ठरली आहे. गावोगावी संघटन, कार्यकर्ता प्रशिक्षण, जनजागृती आणि युवक सहभागातून त्यांनी तालुक्यात भाजपचा पाया अधिक मजबूत केला. “कार्यकर्ता हा पक्षाचा आत्मा असतो,” या विश्वासातून अनेक तरुणांना त्यांनी नेतृत्वासाठी घडवले.

‘साहेब’ नव्हे, तर घरचा माणूस—हेच त्यांचे सर्वांत मोठे भांडवल. शेतकरी थेट भेटतो, महिला मोकळेपणाने बोलतात, युवक मार्गदर्शनासाठी येतात, कारण चव्हाण साहेब ऐकतात आणि ऐकणं हीच खरी सेवा असल्याचा त्यांचा ठाम विश्वास आहे. एका ज्येष्ठ ग्रामस्थांचे शब्द याची साक्ष देतात—“ते आम्हाला फक्त सुविधा नाही, तर आत्मविश्वास देतात.”

ज्या प्रकारे माजी राज्य माहिती आयुक्त मा. व्ही. डी. पाटील यांच्या अनुभवातून जामनेरसह इतर तालुक्यांचे पाणीप्रश्न मार्गी लागले, त्याच धर्तीवर आज श्री. जे. के. चव्हाण जामनेरकरांसाठी अहोरात्र कार्यरत आहेत. त्यामुळे अशा अनुभवी, प्रामाणिक आणि जनतेशी नाळ जोडलेल्या माजी अधिकाऱ्यांना शासनाच्या मोठ्या जबाबदाऱ्या द्याव्यात, जेणेकरून त्यांच्या बुद्धिमत्तेचा उपयोग संपूर्ण राज्यासाठी होईल, अशी अपेक्षा जामनेरकर आदरपूर्वक व्यक्त करत आहेत.

जे.के.दादा चव्हाण म्हणजे पदापलीकडचं कर्तव्य, अधिकारापलीकडची संवेदना आणि राजकारणापलीकडची समाजनिष्ठा. “सेवा संपते, पण कर्तव्य कधीच संपत नाही,” हा संदेश देणारे हे व्यक्तिमत्त्व जामनेरच्या विकासाला केवळ भौतिक नव्हे, तर मानवी मूल्यांची भक्कम बैठक देत आहे.